Το απόγευμα του Σαββάτου 1 Οκτωβρίου 2022, στον αυλόγυρο του Ι. Ναού της Παναγίας της Κουμαριωτίσσης, στο Νιχώρι του Βοσπόρου, έλαβε χώρα μια ξεχωριστή εκδήλωση. Μια εκδήλωση με αφορμή τα 100 χρόνια από την ανταλλαγή των πληθυσμών Ελλάδας – Τουρκίας, που ήταν αφιερωμένη στον Νικηφόρο Μεταξά, ιδρυτή του συγκροτήματος “Βόσπορος” και μελετητή της “συνάντησης” Ελληνικής και Τουρκικής μουσικής.
Με την εκδήλωση “100 χρόνια από την Ανταλλαγή – Αστική μουσική Πόλης, Σμύρνης και πειραιώτικο ρεμπέτικο – Ακρόαση δίσκων 78 στροφών” έκλεισε ο φετινός θεματικός άξονας των πολιτιστικών εκδηλώσεων που αφορούσαν την Ανταλλαγή των πληθυσμών.
Ο Cemal Ünlü, συγγραφέας – ερευνητής και συλλέκτης, παρουσίασε στο κοινό μέσα από την πλούσια συλλογή του αυθεντικές ηχογραφήσεις ενός αιώνα μουσικών από την Μικρά Ασία, που δραστηριοποιήθηκαν στην Ελλάδα μετά το 1922. Η εκδήλωση ήταν αφιερωμένη στον Νικηφόρο Μεταξά, μουσικολόγο, ιδρυτή της ορχήστρας “Βόσπορος” και ερευνητή. Στον κ. Ünlü προσφέρθηκε από την κοινότητα αναμνηστικό καθώς και ένα CD με τραγούδια του Ρωμιού μουσικοσυνθέτη Ζαχαρία Χανεντέ, που εκδόθηκε με τη χορηγία της Κοινότητας Νεοχωρίου.
Στο τέλος, ο κ. Στέλιος Μπερμπεράκης, δημοσιογράφος, αναφέρθηκε στην προσωπική μαρτυρία της μητέρας του, η οποία ξεκίνησε από ένα χωριό της Κερασούντας, στην πορεία έχασε την οικογένειά της παραμένοντας ως ένα εγκαταλειμμένο μωρό στην Παναγία Κουμαριώτισσα. Κατάφερε να εντοπίσει τη μητέρα της στη Θεσσαλονίκη και να συναντηθούν ύστερα από 30 χρόνια.
Από το Οικουμενικό Πατριαρχείο την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Πανοσιολ. Ιεροδιάκονος κ. Βοσπόριος Μαγκαφάς, Υπογραμματέας της Αγίας και Ιεράς Συνόδου, ως εκπρόσωπος της Α.Θ. Παναγιότητος του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου, ο Πανοσιολ. Αρχιμ. κ. Γρηγόριος Φραγκάκης, Αρχιγραμματέας της Αγίας και Ιεράς Συνόδου, και ο κ. Νίκος Παπαχρήστου, Διευθυντής Γραφείου Τύπου.
Επίσης στην εκδήλωση παραβρέθηκε ο κ. Γιάννης Γιγουρτσής, Συντονιστή Εκπαίδευσης στην Πόλη καθώς και πανεπιστημιακοί, μουσικολόγοι, καλλιτέχνες και φίλοι της Κοινότητας.
