Γράφει ο Δημήτρης Γκαγκαλίδης
Είναι σπουδαίο να μπορείς να “συμμετέχεις” σε ιστορικά γεγονότα. Κι ακόμη πιο σπουδαίο να έχεις “σημεία μνήμης” στον τόπο σου.
Στις 27 Γενάρη λοιπόν είναι Διεθνής Ημέρα Μνήμης Θυμάτων του Εβραϊκού Ολοκαυτώματος. Με την ευχή ποτέ ξανά. Για όσους Ξανθιώτες θέλουν να βρεθούν “πιο κοντά” στην ιστορία των Εβραίων μπορούν να επισκεφτούν 3 ξεχωριστά σημεία της πόλης. Ίσως για να διηγηθούν κάτι στα παιδιά τους, ίσως για να μάθουν, να δουν, να νιώσουν….
Μνημείο Εβραίων (πλατεία Ελευθερίας)
Εδώ έχει στηθεί το μνημείο για τους Εβραίους της Ξάνθης (βλ. φωτο). Φτιαγμένο από γρανίτη, συμβολικά για την “πόλη της πέτρας”. Με 500 άσπρα πετραδάκια στη βάση, όσοι ήταν κι οι Εβραίοι. “Κοιτάζοντας” προς την συνοικία Ρέμβη (Πούρναλικ), όπου ζούσαν οι Ξανθιώτες Εβραίοι. Με θρησκευτικά σύμβολα και τις σιδηροδρομικές γραμμές σαν να ξεκινούν …προς το ολοκαύτωμα. Ένα μέρος ιστορικής συνάντησης.
“Καπναποθήκη Εβραίων”
Βρίσκεται στη συμβολή των οδών Μ.Καραολή και Σαλαμίνος. Εδώ μάζεψαν τους Εβραίους, τον Μάρτη του 1944. Για να τους στείλουν στο τρένο κι από ‘κει στα στρατόπεδα συγκέντρωσης (Τρεμπλένικα). Εδώ στοιβάχτηκαν με τον πόνο και την αγωνία της δυστυχίας. Με το βλέμμα στον θάνατο που καραδοκούσε…
Εβραϊκό Νεκροταφείο Ξάνθης
Αμέσως που θα περάσετε τις Σιδηροδρομικές γραμμές προς Πετεινό, θα δείτε το Εβραικό Νεκροταφείο. Ένα άτυπο “μουσείο γλυπτικής τέχνης”. Θυμίζοντας ένα κομμάτι απ’ το παρελθόν της Ξάνθης. Με την ακμάζουσα Εβραϊκή κοινότητα, σε απόλυτη αρμονία με την διαπολιτισμική τοπική κοινωνία.
Το ΠΑΚΕΘΡΑ έχει κάνει σπουδαία δουλειά σε θέματα καταγραφής και ιστορικής διάσωσης για τους Εβραίους της Ξάνθης. Βιβλία, αναφορές, αποσπάσματα, αλλά και αξιόλογες προτάσεις (Μουσείο – Βαγόνι ΟΣΕ)….
